Kolka niemowlęca jest jednym z najczęstszych powodów płaczu dziecka oraz przyczyną niepokoju rodziców. Na jej wystąpienie nie ma wpływu sposób karmienia, wiek ciążowy w momencie urodzenia dziecka ani płeć. Występować może zarówno u dzieci karmionych piersią, jak i tych karmionych mlekiem modyfikowanym. Pojawia się ona najczęściej między 4. a 6. tygodniem życia i spędza sen z oczu rodziców.
Kolka niemowlęca – objawy, przyczyny i sposoby jej łagodzenia
Objawy kolki u dziecka
Kolka jelitowa jest terminem określającym zespół objawów, obejmujących:
- przeraźliwy płacz, krzyk, czerwona buźka maleństwa, ciągle napięte, wykrzywione w łuk ciało.
- płacz zaczyna się nagle i jest wyjątkowo głośny
- płacz może trwać nawet klika godzin
- maluch ma wzdęty, napięty brzuszek, pręży się, podkurcza nóżki
- kolka objawia się męczącymi gazami
- przytulenie malca pomaga tylko na chwilę, potem dziecko znowu płacze
- niemowlę z kolką często odmawia spożywania jedzenia oraz picia.
- zazwyczaj atak kolki występuje w godzinach wieczornych.
- brak zaburzeń wzrastania, gorączki lub innej choroby
Przyczyny kolki u niemowlaka:
- niedojrzałość układu nerwowego czyli nadwrażliwością organizmu niemowlęcia na bodźce zewnętrzne i wewnętrzne.
- zaburzenia funkcjonowania mikroflory jelitowej
- alergia pokarmowa zwłaszcza na białka mleka krowiego, gdyż występuje u 70 proc. niemowląt z kolka jelitowa. W tym przypadku konieczna jest eliminacja z diety matki karmiącej mleka krowiego i jego przetworów.
- nietolerancja laktozy, czyli cukru mlecznego. Jeśli dziecko, jest karmione piersią należy zmodyfikować sposób karmienia. Bardziej korzystne jest długie karmienie z jednej piersi niż krótsze z obu. Pokarm wydzielany w pierwszych minutach karmienia zawiera więcej laktozy, a mniej tłuszczu.
- nieprawidłową technikę przystawiania dziecka do piersi Niemowlę podczas ssania pokarmu połyka duże ilości powietrza, które zaburza prace jelit oraz powoduje wzdęcia.
- negatywny wpływ dymu papierosowego Wykazano, iż u dzieci, których rodzice palili 3-krotnie częściej występowały kolki. Ponadto nikotyna może wywierać niekorzystny wpływ na funkcjonowanie przewodu pokarmowego oraz zaostrzać objawy kolki.
*Jak dotąd, lekarze nie odkryli jeszcze przyczyn powstawania kolki, dlatego nie obwiniaj się. Błędy dietetyczne mamy karmiącej piersią to tylko jeden z powodów.
Psychologiczne przyczyny kolki
Coraz częściej lekarze mówią o podłożu psychicznym powstawania kolki jelitowej – niemowlę płaczem i bólem brzuszka odreagowuje napięcie, jakiego doświadcza w ciągu dnia (kto z nas nie przeżywał dolegliwości żołądkowych w stresowych sytuacjach?). Może właśnie dlatego ataki kolki pojawiają się najczęściej wieczorem, po atrakcjach dnia całodziennego.
Stały rytm dnia pomaga ograniczyć ilość wrażeń. Jeżeli dziecko ma trudności z zasypianiem, postaraj się wprowadzić stałe godziny drzemek, posiłków oraz spacerów. (fot. Phduet – Freepik)
Sposoby na kolkę
Na każde dziecko działa coś innego, dlatego może się zdarzyć, że będziesz musiała wypróbować każdą z metod.
Poznaj proste sposoby na kolkę u dziecka, przez lata wymyślano ich wiele, zarówno farmakologicznych, jak i niefarmakologicznych.
- Odpowiednia dieta . Przyczyną kolki mogą być spożywane przez Ciebie niektóre produkty, takie jak kapusta, cebula czy warzywa strączkowe.
- Odpowiednia technika karmienia. Przed karmieniem odciągnij trochę mleka, żeby zwolnić jego wypływ. Karm dziecko jedną piersią aż do jej całkowitego opróżnienia. Ważne, aby niemowlę przyjęło obie fazy pokarmu: laktozową i tłuszczową, dlatego powinno ssać jedną pierś co najmniej 10 minut. Jeśli maluszek mlaska w trakcie karmienia, odstaw go od piersi i spróbuj przystawić ponownie.
- Zmiana diety
- Ogrzanie brzuszka np. ciepłym ręcznikiem, przeprasowaną żelazkiem tetrową pieluszką, małym termoforem. Zachowaj jednak ostrożność, by nie oparzyć dziecka.
- Herbatka z kopru włoskiego Podaj dziecku do picia herbatki z kopru włoskiego lub preparaty na jego bazie dostępne w każdej aptece. Jeśli karmisz piersią, sama możesz pić specjalną herbatkę antykolkową – jej składniki przenikną wtedy do twojego mleka.
- Masaż antykolkowy brzuszka. Początkowo ruchy powinny być delikatne, zgodne z ruchem wskazówek zegara. Następnie masuj brzuszek na przemian lewą i prawą dłonią. Lewą rób ruchy okrężne, a prawą półkola – od zewnątrz do środka brzuszka.
- Eliminacja bodźców drażniących. Wieczorem wyeliminuj wszystko, co może powodować u dziecka rozdrażnienie . Na układ nerwowy dziecka na pewno rozdrażniający wpływ np. migające obrazy z telewizorze , goście w domu albo podniesione głosy mamy i taty. Pamiętaj, że nie tylko twój nastrój, ale i ogólna atmosfera w domu ma wpływ na dziecko. Postaraj się, aby ostatnie godziny dnia upłynęły wam w spokoju.
- Przejażdżka samochodem, wyjście na spacer w wózku. Niektórzy rodzice kładą płaczące niemowlę do fotelika i robią “rundkę” autem wokół osiedla lub wywożą w wózku na spacer. Kołysanie „mechanicznie” usypia dziecko.
Światowej sławy pediatra i specjalista od rozwoju dziecka- dr HARVEY KARP uważa, że objawy które są przypisywane kolce, są tak naprawdę objawami niedorozwoju dziecka. Związane są z niezapewnieniem dziecku warunków, jakie panowały w czasie ciąży. Karp, by pomóc dzieciom i rodzicom, opracował metodę uspokajania noworodków. Według Karpa proces aklimatyzacji noworodka do nowych warunków wynosi właśnie około 3 miesięcy, a pomaga mu w nim METODA 5S.
Dyschezja. Jak odróżnić dyschezję od kolki niemowlęcej?
Dyschezja u niemowlaka jest często mylona z kolką. Tak naprawdę jest to jednak zupełnie inna dolegliwość. Dyschezja, wbrew poważnie brzmiącej nazwie, nie jest groźna.
Dziecko cierpiące na kolkę potrafi płakać kilka godzin, natomiast krzyk przy dyschezji u niemowlaka jest krótki – trwa od 5 do 30 minut. O ile kolka objawia się męczącymi gazami, o tyle dyschezja dolegliwość kończy się wypróżnieniem, przynoszącym dziecku wyraźną ulgę.
Pomimo, iż kolka nie jest chorobą, koniecznie opowiedz o niej pediatrze. Bóle brzuszka czasami świadczą np. o zapaleniu ucha, zakażeniu układu moczowego, wadach przewodu pokarmowego. Lekarz powinien zbadać dziecko, aby wykluczyć te choroby.